W wieku dojrzałym, u osób starszych pojawia się coraz więcej schorzeń i dolegliwości. Niektóre z nich związane są bezpośrednio z pracą przewodu pokarmowego np. problemy trawienne, wzdęcia, zaparcia, a na inne np. cukrzyca, nadciśnienie, zbyt wysoki cholesterol, dieta ma kluczowy wpływ. Zawsze jest dobry moment na zmiany złych i niezdrowych przyzwyczajeń. Dietą możemy spowolnić bądź nawet zapobiec rozwojowi niektórych chorób. Mając wszystkie te czynniki na uwadze pomożemy w odpowiednim zbilansowaniu diety kładąc nacisk na najważniejsze składniki dla dojrzałego organizmu.
Więcej informacji o diecie
Czy specjalna dieta dla seniora jest rzeczywiście potrzebna?
Wszyscy powinniśmy pamiętać, że jedzenie, które spożywamy, bezpośrednio wpływa na stan naszego zdrowia. To właśnie z niego nasz organizm czerpie niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania mikro- i makroelementy – gdy posiłki są pełnowartościowe, lekkie i smaczne będziemy cieszyli się dobrym samopoczuciem i witalnością. Jeśli jednak nie zawierają one ważnych dla nas substancji odżywczych, bardzo szybko odczujemy niekorzystną zmianę. Prawidłowy sposób odżywiania się jest w szczególności kluczowy dla osób starszych. Dieta dla seniorów powinna zaspokajać ich specyficzne potrzeby – odpowiednio dobrana pozwoli na poprawę samopoczucia i uniknięcie dolegliwości, które powoduje jadłospis ubogi w mikro- i makroelementy niezbędne dla prawidłowego działania organizmu. Z wiekiem coraz częściej doskwiera nam złe samopoczucie, różnego rodzaju schorzenia i brak witalności. Uważamy, że nie może być już lepiej i że należy się z tym pogodzić… Nic bardziej błędnego! Seniorzy muszą po prostu bardziej zadbać o zdrową i pełnowartościową dietę, która odpowiednio odżywi organizm.
Jaką rolę będzie pełniła właściwa dieta dla osób starszych?
Wiele osób zastanawia się, czy specjalnie ułożony jadłospis dla seniora rzeczywiście jest ważny. Warto więc pamiętać, że z upływem lat organizm człowieka jest coraz mniej wydolny i pracuje coraz wolniej. Wiele zmienia się w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Trudniej jest w prawidłowy sposób trawić pokarm, ponieważ zmniejsza się ilość wydzielanej śliny oraz soków trawiennych. Następuje również zwolnienie perystaltyki jelit, a kosmki jelitowe stają się krótsze i szersze. Niekorzystne zmiany zachodzące w mikroflorze jelita grubego prowadzą do tego, że składniki odżywcze są gorzej przyswajane. Jeśli żywienie osób starszych nie zostanie dostosowane do wyżej wymienionych zmian w funkcjonowaniu organizmu, seniorom grożą nie tylko dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale także pogorszenie samopoczucia, które będzie spowodowane niedoborem składników odżywczych. Każdy wiek rządzi się swoimi prawami i niestety nie jesteśmy w stanie wyeliminować wszystkich schorzeń i dolegliwości, które się z nim wiążą. Warto jednak zadbać o kwestie, na które możemy mieć realny wpływ – z pewnością będzie to zdrowa, pełnowartościowa i odpowiednio zbilansowana dieta dla seniora.
Jadłospis dla seniora – najczęściej popełniane błędy żywieniowe
Przeprowadzono wiele badań z zakresu nawyków żywieniowych osób starszych i wyniki nie są zadowalające. Największą pułapką jest dla nich brak wiedzy o zachodzących w organizmie zmianach i przekonanie, że wraz z wiekiem nie trzeba zmieniać swojego jadłospisu. Tak więc myślenie, że „jadłem tak przez całe życie i byłem zdrowy, nic mi nie dolegało” jest bardzo zgubne i powoduje utrzymanie w diecie przykładowo tłuszczy zwierzęcych, takich jak masło, słonina czy smalec, a także śmietany wykorzystywanej do zup i sosów. Drugim często spotykanym powodem, dlaczego seniorzy nie przykładają należytej wagi do spożywanych posiłków jest brak pieniędzy – przeciętna emerytura w Polsce nie zawsze pozwala choćby na zakup pełnowartościowego białka zwierzęcego, czyli chudego mięsa i wędlin, a także owoców i warzyw. Dieta osób starszych jest często uboga również ze względu na brak apetytu oraz zaburzenia smaku i węchu, z kolei osłabienie powoduje, że nie wybierają dań, które wymagają większego wysiłku. O swój sposób odżywiania nie dbają szczególnie osoby samotne, które żyją w odosobnieniu i czują się mało potrzebne dla otoczenia. Wielu seniorów zmaga się również z brakami w uzębieniu lub niewłaściwie dobranymi protezami, które utrudniają rozdrabnianie pokarmów, co prowadzi do zaburzenia procesów trawiennych. Właśnie dlatego spożywają oni bardzo mało pieczywa pełnoziarnistego, a także warzyw i owoców.
Dieta lekkostrawna dla osób starszych – przepisy i produkty
Najcenniejszy będzie indywidualnie dobrany jadłospis, istnieje jednak kilka uniwersalnych zasad żywieniowych. Warto pamiętać przede wszystkim o tym, aby dieta dla seniora uwzględniała przetwory zbożowe, takie jak pieczywo pełnoziarniste i pszenno-żytnie, ryż brązowy, kasze, makarony oraz ziemniaki – najlepiej ugotowane na parze. Wskazane będzie również gotowane mięso, takie jak chuda wołowina (dostarczy żelaza) oraz mięso drobiowe (wzmocni serce) – może być spożywane raz w tygodniu. Jeśli osoba starsza lubi i ma taką możliwość, powinna dwa razy w tygodniu spożyć ryby, które dostarczą niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Zwiększą one poziom dobrego cholesterolu, zmniejszą krzepliwość krwi, będą zapobiegały miażdżycy oraz chorobom serca. Co ważne, ryby tłuste, takie jak śledź czy makrela, zawierają sporo witaminy D, która jest odpowiedzialna głównie za mineralizację kości i prawidłowy stan układu kostnego. Żywienie osób starszych powinno opierać się również na produktach białkowych, które można przyjmować nawet w większych ilościach, ponieważ jest świetnym źródłem wapnia wzmacniającego kości i zęby. Należy jedynie pamiętać o tym, aby nie zjadać więcej niż 2-3 jaja tygodniowe, ponieważ żółtko zawiera dużo cholesterolu. Nie można również zapominać o warzywach strączkowych (obniżają poziom cholesterolu i chronią serce), warzywach i owocach (źródło błonnika, potasu, wapnia, magnezu i witamin) oraz zdrowych tłuszczach (oliwa lub olej kukurydziany, słonecznikowy, sojowy, lniany).
Odpowiednia dieta dla seniorów to sposób na wzmocnienie organizmu
Z powodu wyżej opisanych powodów osoby starsze często zmagają się z nadwagą lub wychudzeniem – w obu przypadkach jest to bardzo wyniszczający stan dla organizmu. Właśnie dla tego dieta osób starszych powinna być układana bardzo starannie, najlepiej przez profesjonalistów, którzy posiadają specjalistyczną wiedzę oraz doświadczenie. Warto przy tym pamiętać, że nieprawidłowo zaplanowany jadłospis dla seniora nie tylko nie poprawi stanu zdrowia i samopoczucia osoby, ale nawet go pogorszy. Szczególnie w przypadku niektórych chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca czy problemy z tarczycą odpowiednio dobrana dieta pod konkretne uwarunkowania pomoże w polepszeniu samopoczucia i zminimalizowaniu ryzyka z nimi związanego. Tak więc prawidłowo dobrana, zdrowa i bezpieczna dieta dla seniora powstaje w oparciu o aktualne badania, obrazujące stan zdrowia osoby starszej, choroby przewlekłe oraz dolegliwości, a także preferencje oraz wszelkiego rodzaju czynniki indywidualne. W ten sposób stworzony jadłospis dla seniora zapewni odpowiedni poziom odżywienia organizmu, co korzystnie przełoży się na jego zdrowie, samopoczucie i witalność. Warto również pamiętać o tym, że dieta osób starszych wcale nie musi być nudna, monotonna i niesmaczna, ani tym bardziej kosztowna. Wszystko polega na dobraniu odpowiednich produktów oraz ich proporcji, oczywiście w oparciu również o indywidualne preferencje, gusta oraz możliwości. Specjalista dietetyk w taki sposób zaplanuje żywienie osób starszych, aby było ono nie tylko zdrowe, ale także smaczne i zróżnicowane. Rozumiemy potrzeby, wymagania i troski żywieniowe osób starszych. Nasi eksperci od lat pomagają i wspierają seniorów w zmianie diety na zdrowszą, bardziej bezpieczną i dopasowaną do ich potrzeb. Zapraszamy do kontaktu.